Afgelopen winter zijn 95 bezoekers van de daklozenopvang in Utrecht geïnterviewd over hun gezondheid, zorggebruik, kenmerken van dakloosheid en hun mening over de daklozenopvang. Hieruit blijkt onder andere dat minder dan de helft van de bezoekers zich gezond voelt. Bij één op de drie respondenten duurt de huidige dakloosheid al langer dan een jaar.
Dakloosheid is van alle tijden, maar verandert in aard en omvang. We beschrijven in dit artikel schattingen en kenmerken van de groep feitelijk daklozen: mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats. Door de dynamiek, de variëteit aan subgroepen en de onzichtbaarheid van veel daklozen kunnen omvangschattingen van het aantal daklozen alleen geïnterpreteerd worden met kennis van de aannamen en een goede beschrijving van de geschatte doelgroep. Ook is één omvangschatting van dé dakloze populatie niet te geven. Een minderheid van de feitelijk daklozen krijgt een zorgindicatie voor de maatschappelijke opvang. De problematiek bij deze groep is naast een gebrek aan huisvesting op alle levensdomeinen aanwezig, vooral op die van de geestelijke gezondheid en verslavingsproblematiek. Ook bij de groep zonder zorgindicatie zijn problemen breder dan alleen een gebrek aan huisvesting en is ondersteuning nodig. Van de feitelijk daklozen slaapt een deel soms buiten, maar de meerderheid van de groep die zich voor maatschappelijk opvang aanmeldt, verblijft bij familie of vrienden. De groep die buiten slaapt, waaronder de groep dakloze EU-burgers, betreft vooral mensen die geen recht hebben op zorg in de stad waar ze verblijven.
Dit is de eerste rapportage van de Landelijke OGGZ-monitor COVID-19, onderdeel van de vijfjarige Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19. Deze OGGZ-monitor COVID-19 heeft als doel de impact van de coronacrisis op de gezondheid, het welzijn en zorg- en ondersteuningsbehoeften voor specifiek de OGGZ-doelgroep in kaart te brengen. Ook kan de monitor inzicht geven in risico’s voor deze groep, die ook los van de coronacrisis aandacht verdienen.
